In 2014 woedde er een discussie over vrijwilligerswerk in het buitenland. Men stelt een terecht probleem aan de kaak, want het lijkt inderdaad een soort hype onder de jeugd te worden. Jongeren die met grote getale in weeshuizen zitten en het liefst de hele dag met de kinderen knuffelen en foto’s maken voor Facebook. Wij, en ook onze partnerorganisaties, zijn het er niet mee eens: dit is inderdaad niet hoe vrijwilligerswerk zou moeten zijn. Is de oplossing dan dat we helemaal niet meer helpen? Of zijn er nog mogelijkheden waarmee je wel een waardevolle bijdrage kunt leveren? Marije Wijnia van onze partnerorganisatie in Arusha, Tanzania, vertelt hoe je als vrijwilliger echt een steentje kunt bijdragen.
Ik heb de afgelopen twee jaar in Tanzania veel ervaring opgedaan door te werken met vrijwilligers op vrijwilligersprojecten. Naar mijn mening is het zeker mogelijk om als vrijwilliger een waardevolle bijdrage te leveren. Niet door twintig studenten in een weeshuis te plaatsen. Het kan ook anders! Wat ik heb geleerd is dat je als vrijwilliger het beste kunt helpen op een school of een combinatie van een school en een (kleine) opvang voor kinderen in de leeftijd vanaf 4 jaar.
Nu moet je niet de illusie hebben dat je als vrijwilliger in enkele weken grote veranderingen kunt doorvoeren, maar juist in de kleine dingen een verschil kunt maken. Enkele leerlingen in de klas aan wie je veel aandacht hebt besteed en bij wie je duidelijk een vooruitgang ziet. Een leerkracht die je hebt geïnspireerd om educatieve spelletjes toe te passen in de klas, of een nieuwe sport hebt geleerd. Of misschien heb je thuis wat geld ingezameld om één of enkele families te kunnen helpen. Het zijn vaak de kleine dingen die een groot verschil maken!
Maximum aantal vrijwilligers
Sinds september 2014 werken we samen met Travel Active en plaatsen we vrijwilligers op diverse projecten in Arusha (Tanzania), waaronder enkele scholen en een school met een kleine opvang. Op alle projecten is er een maximum van 2 tot 4 vrijwilligers. Tenzij het echt een grote school is waar meer vrijwilligers terecht kunnen. We vinden het belangrijk dat je je als vrijwilliger kunt inzetten waar het nodig is. In een klas waar de leerkracht verantwoordelijk is voor 40 tot 80 (!) leerlingen ben je dan ook meer dan welkom. Je kunt de leerkracht assisteren door het nakijken van huiswerk, het klaarzetten van nieuwe rekensommen in de schriften, kinderen helpen die achterlopen en sport- en knutsellessen organiseren. Zelf initiatief nemen is hierbij erg belangrijk! Kijk goed waar je kunt helpen en draag ideeën voor bij de leerkracht.
Tweehonderd procent
Ons streven is om de projecten te voorzien van een aanhoudende stroom van vrijwilligers, zodat de hulp ook op de langere termijn effect heeft. Een goede overdracht van vrijwilligers vinden we daarbij erg belangrijk. In de evaluatieboekjes noteren de vrijwilligers hun ervaringen en geven ze tips aan de volgende vrijwilligers. Ook kunnen de vrijwilligers de blogs lezen die hun voorgangers hebben geschreven. Daarnaast is het van belang dat jij je als vrijwilliger voor tweehonderd procent inzet met respect voor de mensen en de cultuur.
5 tips om als vrijwilliger echt iets bij te dragen
- Goede voorbereiding: ...is het halve werk! Zeker als je op een school gaat helpen. Zorg ervoor dat je in Nederland al veel ideeën hebt opgedaan voor knutselen, (educatieve) spelletjes en sport. Probeer de benodigde materialen zoveel mogelijk mee te nemen.
- Persoonlijke aandacht in de klas: Afrikaanse klassen zijn vaak groot. De leerkracht heeft niet genoeg tijd om alle kinderen aandacht te geven. Hierdoor ontstaan enorme niveauverschillen en krijgt een groot aantal kinderen een achterstand. Besteed daarom aandacht aan de kinderen die achterlopen.
- Inspireer de leerkracht: alle activiteiten die je doet op het gebied van sport en spel worden natuurlijk erg gewaardeerd door de kinderen. Zorg ervoor dat je de leerkracht hier ook bij betrekt. Inspireer de leerkracht en vertel hem of haar hoe belangrijk sport en spel voor de ontwikkeling van kinderen is. Stimuleer de leerkracht om na jouw vertrek de activiteiten voort te zetten.
- Houd gepaste afstand: vooral in een opvang is het als vrijwilliger belangrijk dat je je niet gaat hechten aan kinderen of ‘favorietjes’ krijgt. Geef de kinderen aandacht maar neem af en toe ook afstand. Zie jezelf als leerkracht of begeleider, niet als een vervangende moeder.
- Respect voor de mensen: het leven in Afrika is bijzonder en dat wil je natuurlijk graag thuis aan je familie en vrienden laten zien. Mensen in Afrika vinden het echter niet fijn om op de foto te gaan. Toon respect voor de mensen op het project en op straat en ga niet zomaar in het wilde weg foto’s maken. Vraag altijd vooraf om toestemming.
Een project dat bij je past
Is het je droom om vrijwilligerswerk te doen in Afrika? Ga op zoek naar een project dat bij je past. Een project waar jij denkt een waardevolle bijdrage te kunnen leveren. En heel belangrijk: bereid je in Nederland goed voor op je werk en het leven in Afrika. Haal het beste uit je vrijwilligerswerk en vergeet vooral ook niet te genieten van deze bijzondere ervaring!
Zou jij vrijwilligerswerk willen doen in Tanzania? Of ga je liever naar een van de andere vrijwilligerswerk bestemmingen? Vraag ook onze vrijwilligerswerk brochure aan of meld je aan voor een van onze online presentaties!