Ik ben Nina en sinds kort loop ik stage bij High School Holland. Ik zie nu scholieren uit tal van landen die in Nederland hun weg aan het vinden zijn en herken in sommige verhalen van hen, mijzelf.
In 2015 maakte ik, samen met mijn familie, een grote stap en verhuisden wij uit Servië naar Nederland. We hebben ons huis, familie en vele herinneringen achtergelaten om in Nederland een heel nieuw leven te beginnen. Ook al is het voor een kortere periode, onze uitwisselingsscholieren laten ook alles en iedereen achter als ze uit hun thuisland vertrekken en ik voel me daarom met hen verbonden.
Mijn eerste herinnering aan mijn aankomst in Nederland was dat alles plat en groen was als ik uit het raam keek. Totaal anders dan het Servische bergachtige landschap. We verlieten Servië in de zomer met een temperatuur van rond de 35 graden. Voor mij, typisch zomerweer. Ik weet niet of ik het een cultuurshock mag noemen, maar ik stond wel perplex dat mijn zusje meteen van haar leraar de tip kreeg om nog even naar het strand te gaan en te genieten van het ‘lekkere weer’. Met 23 Nederlandse graden Celsius leek de tip eerder grappig dan nuttig.
Door de jaren heen, heb ik zeker wel echte momenten van cultuurshock ervaren. Meer ook dan ik kan tellen. De directheid van de Nederlanders was iets waar ik me niet op had voorbereid. In het begin voelde die directheid enorm onbeschoft. Toen ik bijvoorbeeld voor het eerst geen make-up droeg op school, leidde dit tot een commentaar van mijn leraar: ‘’Ben je ziek, Nina? Je ziet er zo bleek uit.” Ik vond zelfs dat Nederland hierdoor behoorlijk koud aanvoelde. Niet alleen het weer voelde kil, maar ook de manieren waarop mensen je benaderde in combinatie met de snelle levensstijl. Ik weet nu dat normen en waarden gewoon anders zijn. Je begroet je medeleerlingen op school niet met een kus op de wang zoals ik gewend was en buren in Nederland zijn minder met elkaar verbonden. Mensen zijn meer gericht op privacy en rond zes uur ’s avonds ruik ik in Nederland overal eten. In Servië is dit heel anders, daar zijn mensen in een straat meer bij elkaar betrokken en eten ze een warme maaltijd met de lunch. Een ander belangrijk verschil tussen Servië en Nederland is de manier hoe je respect toont aan de oudere. Mij is geleerd om een ouder iemand altijd met ‘’u’’ aan te spreken, anders wordt het als respectloos gezien. Nederlanders willen juist niet met “u” worden aangesproken omdat ze anders het gevoel hebben ‘oud te zijn’.
Ik wist al wel snel dat ik mijn best moest gaan doen om te integreren als ik me ooit hier thuis wilde voelen. Wat mij heeft geholpen is door alleen Nederlands te gaan spreken. Ook ben ik mezelf gaan omringen met Nederlandse mensen en kreeg ik een bijbaan.
Inmiddels ben ik al acht jaar in Nederland en heb ik mijn plek hier gevonden. Nederland voelt nu echt als mijn thuis. Ik waardeer nu de regenachtige dagen, de stamppot en het actief meedraaien in de samenleving. Dat wil niet zeggen dat ik mijn Servische kant ben verloren of het minder voel, maar ik ben juist blij dat ik twee plekken mijn thuis mag noemen. Doordat ik in Nederland ben gekomen, heb ik geleerd om mijn eigen mening te hebben en die te mogen uitspreken. Ik heb geleerd dat ik mag zijn wie ik ben en dat dit oké is. Ik heb geleerd dat je de rechten die je hebt als burger ook mag gebruiken. Voor mij zijn dit de belangrijkste dingen die je als uitwisselingsstudent kunt leren tijdens je avontuur in Nederland.
Het is geen makkelijke taak om als gastgezin iemand zich thuis te laten voelen in Nederland. Toch zijn er wel een paar dingen die zeker kunnen helpen. Bijvoorbeeld begrip hebben als een student heimwee heeft is al enorm belangrijk, maar vooral ook erkennen dat dit gevoel oké is. Erkenning kan ook zitten in het als gastgezin interesse tonen in de cultuur van de student. Bijvoorbeeld door belangrijke dagen van het land mee te vieren. En hoe vanzelfsprekend je eigen cultuur ook voelt, ga ervanuit dat heel veel voor jou ‘gewone’ alledaagse zaken of manier van met elkaar omgaan, in andere culturen totaal anders is.