Ann blikt terug op haar vrijwilligerswerk in Ghana, Benin en Nicaragua

Aangezien ik in het verleden al meer dan 25 jaar naar heel wat verre landen had gereisd, was het voor mij vanzelfsprekend om naast vrijwilligerswerk ook rond te trekken. De combinatie sprak mij enorm aan: door rond te trekken zie je veel, maar door een langer verblijf bij locals tijdens het vrijwilligerswerk leer je veel over hun gewoontes, hun tradities, hun godsdienst, hun visie over het leven, over de blanken, …  Alleen op een bepaalde plek verblijven voor het vrijwilligerswerk zonder het land te verkennen, zou ik erg jammer gevonden hebben.

Ik had zes maanden tijdkrediet en had voor mezelf de overweging gemaakt of ik 6 maanden in één project zou doorbrengen of voor 2 à 3 projecten zou gaan. Ik koos voor het laatste: enerzijds omdat ik hierdoor op verschillende plekken betekenisvol kon zijn, maar ook om meerdere bestemmingen te ontdekken.

Ik had al een heel groot deel van het Afrikaanse continent bezocht, waarbij mijn liefde voor West-Afrika enorm groot werd. Ik hield van de lachende gezichtjes, maar vooral van de energie die zij kunnen opbrengen ondanks hun vaak erbarmelijke levensomstandigheden. Bovendien werd ik via de media en allerlei sociale projecten bewust gemaakt van de noden die er zijn: op vlak van voeding, onderwijs, gezondheid… En aangezien ik fysiotherapeute ben van opleiding en jaren actief was op vlak van revalidatie, was ik van mening dat ik in West-Afrika veel zou kunnen betekenen.

Mijn keuze was snel gemaakt. Ik koos voor Ghana en Benin, omdat deze landen mij ook enorm aanspraken op cultureel vlak: het slavenverleden met zijn mooie forten gelegen tussen mooie stranden en vissersdorpjes in Ghana, de voodoo-tradities en  de vele kunstenaars en typische lokale markten in Benin. Deze landen kende ik nog niet, maar dat maakte het voor mij net boeiend.

In beide landen werkte ik ongeveer 7 à 8 weken en tussendoor maakte ik een rondreis van 3 weken doorheen Togo en Benin met een groep vanuit Nederland. Ghana en Benin liggen van elkaar gescheiden door Togo en het leek me dan ook logisch om vanuit Ghana naar Benin te reizen (voor de verschillende vrijwilligersprojecten) via Togo en Benin om dan aan het project in Benin te starten. Ghana verkende ik tijdens de weekenden (ik had weekenden van 3 dagen), waarbij ik telkens een ander plekje bezocht en met het openbaar vervoer reisde.

Via een korte tussenstop thuis (tussen kerst en nieuwjaar) trok ik nadien naar Nicaragua, in Midden-Amerika voor mijn derde project. Een heel ander continent, maar ook een bewuste keuze. Ik wou namelijk na het zanderige, arme, erg traditierijke West-Afrika ook het kleurrijke, koloniale Nicaragua met zijn prachtige natuur (vulkanen, meren, koffieplantages, …) leren kennen. Midden-Amerika klinkt welstellender dan (West)-Afrika, maar het doet aan niets aan Amerika denken. Nicaragua is een van de armste landen in het Amerikaanse continent en dus ook daar kon ik als vrijwilligster betekenisvol zijn.

Ik koos voor 3 landen met een andere taal: het Engels in Ghana, het Frans in Benin, 2 talen die ik voldoende beheerste maar die ik in de praktijk goed heb kunnen onderhouden en het Spaans in Nicaragua. Mijn kennis van het Spaans was voor mijn vertrek nihil. Daarom heb ik in Nicaragua eerst 4 weken Spaanse les in een privéschool gevolgd (fantastische ervaring) en nadien 4 weken aan een project deelgenomen, ook hier als fysiotherapeute.

Ik kan zeggen dat ik na mijn verblijf van 2 maanden mij toch al tamelijk goed kon uitdrukken in het Spaans! Ik moet eerlijk zijn en zeggen dat ik ook een héél klein beetje zelfstudie op voorhand had gedaan.

Ik denk nog heel vaak terug aan mijn vrijwilligerswerk. Het was “de mooiste tijd van mijn leven”!  Enerzijds denk ik er met veel heimwee aan terug, maar anderzijds is de dankbaarheid dat ik dit heb mogen/kunnen doen nog groter dan de heimwee. Ghana, Benin, Nicaragua: 3 verschillende landen in 2 totaal verschillende continenten met 3 verschillende talen. Ik kon er niet alleen betekenisvol zijn voor de mensen daar, maar ik heb mezelf enorm “verrijkt” met alles wat ik er gezien, meegemaakt, gevoeld, geroken, geproefd, geleerd … heb.

Ik ben betekenisvol geweest: heel wat mensen kunnen helpen revalideren, lokale collega’s extra kennis kunnen bijbrengen, heel veel liefde en warmte kunnen geven, maar dit 100 keer meer teruggekregen. Ik heb zo veel liefde gevoeld, zo veel vriendschappen opgebouwd…

In Nicaragua heb ik vrienden voor het leven gemaakt, waarmee ik nog heel regelmatig contact heb via mail, skype. 4 jaar later ben ik terug het gastgezin gaan bezoeken waar ik verbleef … heel hartverwarmend … ik ga er zeker nog naar toe. De kans is groot dat ik, als ik met pensioen ben, elk jaar enkele maanden daar ga overwinteren… Zalige vooruitzichten!!

Ik heb er ook enorm veel geleerd: niet alleen over het land en zijn bewoners of over de bezienswaardigheden daar, maar vooral geleerd om gelukkig te zijn met het weinige dat er is, leren relativeren, geleerd dat we zo veel redenen hebben om optimistisch te zijn … en als het in ons eigen landje eens wat tegenzit, haal ik enorm veel levenslust uit die levenservaringen daar en probeer ik dit ook uit te stralen naar de mensen hier rondom mij. Ik val misschien in herhaling, maar het was de mooiste tijd van mijn leven en één ding staat vast: zodra mogelijk, vertrek ik weer…