Vrijwilligerswerk na pensionering

Al enkele jaren hadden wij het idee om na onze pensionering in het buitenland vrijwilligerswerk te doen. Het doen van dat werk is ons niet vreemd, maar we wilden graag eens over de grens kijken wat er allemaal te doen is. Wij zijn toen gaan zoeken naar organisaties die zoiets aanboden. We kwamen uit bij Travel Active vanwege de kosten die aan zo’n ‘avontuur’ verbonden zijn. Bij het zien van de mogelijkheden werden we meteen enthousiast en we hebben ons toen aangemeld.

Na een infodag en een persoonlijk gesprek besloten we naar Ghana te gaan, naar twee projecten. Een in het noorden, waar weinig vrijwilligers komen en waar het armoediger/primitiever is dan in het zuiden. Een in het zuiden waar de overheid duidelijk meer geld besteedt aan scholen en de opvang. Na nog een cursusdag van Muses, konden we ons voorbereiden op de reis en het werk. We hadden van te voren bedacht dat we geen onderwijs wilden geven, maar wel wilden ondersteunen. We wilden ons ook in een opvang nuttig maken en eventueel andere ‘klussen’ doen.

Gepakt en bezakt gingen we donderdag 20 juli 2017 naar Ghana. We hadden veel kleding, nuttige spullen en veel geld verzameld via school, kerk, familie en vrienden. Het ontvangst was geweldig. Op de luchthaven en in het huis van Tina (de projectleider in Ghana) werden we enthousiast verwelkomd. De introductiedagen waren nuttig en heel gezellig. Zondags zijn we vertrokken naar Wulugu, een voor ons geregelde busreis van 14 uur. Daar werden we midden in de nacht met open armen ontvangen op de compound. We kregen, denken we, de mooiste kamer met een eigen wasgelegenheid in de hoek. Het was een fantastische ervaring om 9 weken deel uit te maken van een Ghanees gezin.

In het nabij gelegen dorpje Nabari (45 minuten fietsen over hobbels en door kuilen) waren ze ook heel erg blij dat we kwamen om ze te helpen. De eerste dagen deden we wat spelletjes met de schoolkinderen en keken we wat rond. We verbaasden ons over de zeer beperkte middelen van school. Hoe de lokalen en de slaapzalen eruit zagen maakte diepe indruk. Omdat de schoolvakantie voor de deur stond konden we op school niet veel helpen. In de opvang was, anders dan verwacht, ook niet veel te doen voor ons. We zijn toen begonnen met het repareren van de bedden in de opvang; de houten ledikanten zonder matrassen misten vaak enige planken. We moesten wel eerst zelf voor materiaal, dus ook voor matrassen, en gereedschap zorgen.

Na deze klus volgden er nog vele: op diverse plekken herstelwerkzaamheden, het schilderen binnen- en buitenkant school, ruimtes van de opvang en kamers in het nabij gelegen gezondheidscentrum. De mensen in Nabari waren erg blij dat we niet de geplande 7 maar 9 weken bleven, zodat we al het werk hebben kunnen doen. Toen we met pijn in ons hart afscheid namen, zagen de drie genoemde gebouwen er heel anders uit. Tijdens de weekenden hebben we uitstapjes gemaakt om iets meer van het land te zien.

Na een dag of 11 met onze kinderen door Ghana getrokken te zijn (zeer de moeite waard), gingen we naar Gomoa Tarkwa iets ten westen van Accra, om daar aan de slag te gaan. Ook daar blije gezichten vanwege onze komst, ook daar was bij de opvang een school.

Beide zagen er heel anders uit dan in Nabari. Hier was het lesmateriaal ook heel beperkt, maar ze hadden veel meer dan in het noorden. Hier konden we wat meer hulp bieden in het onderwijs, maar het blijkt toch moeilijk te zijn te ondersteunen. Ondanks dat de kinderen van jongs af aan op school Engels krijgen is de taal nogal eens een barrière, maar ook het extra helpen van kinderen zijn ze niet gewend. Het onderwijs is daar ook zo heel anders dan bij ons.

We konden wel hulp bieden in de opvang: water pompen, helpen afwassen en soms helpen bij het koken, maar ook dat was geen dagvullende taak. We hebben dus ook daar geprobeerd andere klussen te doen. Uiteindelijk hebben we ook daar herstel- en schilderwerkzaamheden gedaan, tot grote vreugde van kinderen en leiding. Na een maand namen met weemoed afscheid; ons ‘Ghana avontuur’ was ten einde.

We kijken terug op een prachtige periode met heel veel mooie ervaringen die ons veel voldoening geven. We hebben, volgens ons, veel voor de plaatselijke bevolking kunnen doen. Zij deden ook hun uiterste best voor ons. In het noorden werd dagelijks apart (lees: iets beter) eten gekookt. Iedere dag werden we na ‘het werk’ met veel blijheid en belangstelling begroet. De mensen van de compound waren zeer enthousiast en lief, dat kunnen we trouwens van alle Ghanezen die we ontmoetten zeggen.

Ook in het zuiden waren de mensen heel blij dat we hen wilden komen helpen, en zij waren voor ons ook zeer behulpzaam. Omdat er daar een tweepits gasstel (!) was, hebben we gevraagd of we zelf voor het eten mochten zorgen. Zij kochten in, wij bereidden en aten. Mee-eten ‘met de pot’ mocht ook daar niet.

Kortom een geweldige reis waar we ons zeer verbaasd hebben over: de staat van de wegen, het vervoer van mensen, (oude busjes, volgestampt met mensen) de levensstandaard, de watervoorziening, de elektriciteit, het ontbreken van haast hebben en nog veel meer. Vooral viel op: de vriendelijkheid van de mensen, de blijheid, de bereidheid van kinderen dingen met elkaar te delen, de tevredenheid en het heel gelukkig zijn, ook onder omstandigheden die wij ons nauwelijks kunnen voorstellen.

• Denk niet dat je de mensen/mentaliteit kunt veranderen;
• Bedenk dat veel van je planning wat betreft werk, anders zal/kan lopen;
• Maak je niet te druk om de tijd, dat doen de Ghanezen ook niet;
• Zorg ervoor dat je tijdig geld opneemt, niet alle ATM’s werken altijd. Pinnen in winkels, restaurants e.d. kent men in Ghana niet; alles betaal je contant;
• Probeer ook heel veel te genieten van je reis.